Λέλα Καραγιάννη
Στο πλαίσιο της ανάπτυξης πολιτισμικής συνείδησης και ιστορικής γνώσης των μαθητών έγιναν οι απαραίτητες ενέργειες για την προσθήκη προσωνυμίας, στη σημερινή αριθμητική επωνυμία του σχολείου μας, ενός ατόμου της ιστορικής ζωής του τόπου μας, που προσέφερε αναγνωρισμένες και αξιόλογες υπηρεσίες στο έθνος και αποτελεί πρότυπο για τους μαθητές μας.
Πρόκειται για την Ηρωίδα-Αγωνίστρια Λέλα Καραγιάννη, επί της οδού της οποίας βρίσκεται η είσοδος του σχολικού κτιρίου του 5ου Γυμνασίου Αγίας Παρασκευής, του σχολείου μας.
Η υπέρτατη φιλοπατρία της, η ανιδιοτέλεια και η αυτοθυσία της, τα φρικτά μαρτύρια που υπέστη από τα SS χωρίς να λυγίσει και ο τραγικός αλλά ανεπανάληπτα ηρωικός της θάνατος, την έχουν κατατάξει ανάμεσα στους εθνομάρτυρες του γένους και ανατάξει δικαίως στο Πάνθεον των Ηρώων.
Μετά από την πρόταση προσθήκης της προσωνυμίας που έγινε από τον Σύλλογο Διδασκόντων, τον Σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων και το Μαθητικό Συμβούλιο, τη θετική εισήγηση του Διευθυντή Δ/θμιας Εκπ/σης κ. Φαλούκα προς το Δημοτικό Συμβούλιο Αγίας Παρασκευής, την ψήφιση της πρότασης από αυτό παμψηφεί και την εισήγησή της στο Υπουργείο Παιδείας από την Περιφερειακή Δ/νση Π/θμιας και Δ/θμιας Εκπαίδευσης Αττικής, με απόφαση που υπέγραψε ο Υπουργός Παιδείας κ. Γαβρόγλου, το σχολείο μας μετονομάζεται σε: 5ο Γυμνάσιο Αγίας Παρασκευής "Λέλα Καραγιάννη" (ΥΑ αριθμ. 98851/Δ2,ΦΕΚ Β΄ 2579/27-06-2019).
Λίγα λόγια για τη Λέλα Καραγιάννη, την επονονομαζόμενη "Μάνα της Αντίστασης" και "Μπουμπουλίνα της Κατοχής".
Η Λέλα Μηνοπούλου, όπως ήταν το όνομά της, γεννήθηκε το 1898 στη Λίμνη της Εύβοιας. Ήταν πρωτότοκη κόρη, του Αθανάσιου Μηνόπουλου, και της Σοφίας Μπούμπουλη. Το 1916 παντρεύτηκε το φαρμακοποιό Νίκο Καραγιάννη, με τον οποίο απέκτησαν επτά παιδιά. Την Ιωάννα, το Γιώργο, την Ηλέκτρα, το Βύρωνα, το Νέλσωνα, τη Νεφέλη, και την Ελένη.
Η κατάληψη της χώρας από τους ιταλούς και γερμανούς κατακτητές διαμορφώνει τη συνείδηση της Λέλας Καραγιάννη σε πρωτεργάτιδα της εθνικής αντίστασης. Από τις πρώτες ημέρες της Κατοχής πρωτοστατεί στη δημιουργία αντιστασιακής ομάδας, αρχίζοντας από τα μέλη της οικογένειάς της κι αρχίζει το έργο της απόκρυψης και φυγάδευσης βρετανών στρατιωτικών που είχαν εγκλωβιστεί στη χώρα μας, αλλά και δολιοφθορές κατά του εχθρού. Με τον καιρό, η μικρή ομάδα μεγάλωσε και εξελίχθηκε στην αντιστασιακή οργάνωση "Μπουμπουλίνα", με περισσότερα από 100 μέλη.
Η σύλληψη του γιου της Γιώργου, τον Ιούνη του 1941, και των θυγατέρων της, Ιωάννας και Ηλέκτρας, δεν την πτοούν. Κατορθώνει να τους απελευθερώσει και να συνεχίσει το έργο της. Ακολουθούν επιτυχείς ομαδικές φυγαδεύσεις στη Μέση Ανατολή, τις οποίες επέβλεπε η ίδια προσωπικά. Από το ραδιόφωνο του Καΐρου, ακουγόταν συχνά η φράση: "Τζάκσον-Τζάκσον ευχαριστούμε για το άρωμα". Ήταν το συμφωνημένο σύνθημα για τη διάσωση της αποστολής.
Τον Οκτώβρη του 1941, συνελήφθη, μετά από προδοσία, και κλείστηκε στις φυλακές Αβέρωφ, με την κατηγορία της κατασκοπίας. Δικάστηκε από ιταλικό στρατοδικείο, και αθωώθηκε ελλείψει στοιχείων. Μετά την αποφυλάκισή της συνέχισε το αντιστασιακό της έργο, με μεγαλύτερη ένταση και μεθοδικότητα. Δημιούργησε ένα μεγάλο δίκτυο συνεργατών σε κάθε κατοχική υπηρεσία της Αθήνας, και έπαιρνε πολύτιμες πληροφορίες για τις κινήσεις και τα σχέδια των κατοχικών δυνάμεων, από έλληνες συνεργάτες τους, αλλά και από αντιχιτλερικούς γερμανούς και αντιφασίστες ιταλούς αξιωματικούς, τις οποίες μετέφερε, στο συμμαχικό στρατηγείο της Μέσης Ανατολής. Παράλληλα, μέλη της οργάνωσής της προέβαιναν σε πράξεις δολιοφθοράς κατά κατοχικών στόχων.
Στις 11 Ιούλη του 1944, κι ενώ νοσηλευόταν στο νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού, ξανασυνελήφθη από τους Γερμανούς. Την ίδια ημέρα συνελήφθησαν και πέντε από τα παιδιά της. Ο σύζυγός της, και τα δύο παιδιά της, Γιώργος και Ελένη κατόρθωσαν να διαφύγουν. Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στα μπουντρούμια των Ες-Ες, της οδού Μέρλιν, και βασανίσθηκαν άγρια. Δεν ομολόγησαν και η Λ. Καραγιάννη χτύπησε τον αιμοχαρή ανακριτή της, Φρίτς Μπέκερ. Τα βασανιστήρια που υπέστη ήταν φρικτά. Δεν κάμφθηκε ακόμα και όταν της είπαν ότι θα εκτελούσαν τον γιο της Νέλσωνα, αν δεν ομολογούσε. Η απάντησή της ήταν: "Ζητάτε από μία ελληνίδα μάνα να προδώσει τους συνεργάτες της και την πατρίδα της, με την απειλή του τυφεκισμού των παιδιών της. Έ, λοιπόν, μάθετε ότι τα παιδιά μου ανήκουν στην Ελλάδα και το αίμα τους θα πνίξει τους Ούνους και όλη τη Γερμανία σας".
Το πρωϊ της 8ης Σεπτέμβρη του 1944, η Λέλα Καραγιάννη οδηγήθηκε με άλλους 27 πατριώτες στο Άλσος Χαϊδαρίου. Λίγο πριν από την εκτέλεσή της, απευθυνόμενη στους άλλους μελλοθάνατους, φώναξε: "Ψηλά, παιδιά, τα κεφάλια, να δουν οι Ούννοι πώς ξέρουν να πεθαίνουν οι Έλληνες για την πατρίδα τους". Φέτος, συμπληρώνονται 75 χρόνια από την εκτέλεσή της.
Το σώμα της, διάτρητο από τις σφαίρες, παρελήφθη κρυφά από φίλους της οικογένειάς της και τάφηκε στο δεύτερο νεκροταφείο Πατησίων. Την επομένη, 9 Σεπτέμβρη 1944, τα πέντε παιδιά της απελευθερώθηκαν με τη μεσολάβηση γερμανίδας κατοίκου της Αθήνας, η οποία επωφελήθηκε από την αλλαγή διοίκησης στη Γερμανική Φρουρά της Αθήνας.
Για τη δράση της και το μαρτυρικό και ηρωικό τέλος της, η Λέλα Καραγιάννη τιμήθηκε ως εθνική ηρωίδα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όσο λίγοι αγωνιστές του απελευθερωτικού αγώνα. Η Ακαδημία Αθηνών, στη συνεδρίασή της, στις 30 Δεκέμβρη του 1947, της απενεμήθη το Βραβείο Αρετής και Αυτοθυσίας από την Ακαδημία Αθηνών και το 2011ο τιμητικός τίτλος του Δικαίου των Εθνών από το Γιαντ Βασσέμ, το Ίδρυμα για τη Μνήμη των Μαρτύρων και των Ηρώων. Στη συμβολή των οδών Λέλας Καραγιάννη αριθ. 1 και Σταυροπούλου στην Αθήνα, κοντά στην Πλατεία Αμερικής, υπάρχει η Οικία Λέλας Καραγιάννη. Μαρμάρινη προτομή της τοποθετήθηκε στην οδό Τοσίτσα, στα Εξάρχεια, το 1963, έργο της γλύπτριας Λουκίας Γεωργαντή.
Από την κατάθεση στεφάνων στις εκδηλώσεις προς τιμή των 75 χρόνων από την εκτέλεση της ηρωίδας, στην Αθήνα και στη Χαλκίδα.